Kilka dni temu poświęciłam cały prawie dzień na wyjaśnienie pewnego prawniczego tematu, nie, nie dotyczyło to mnie, ale miałam chęć to wyjaśnić, ustalić to konkretnie tak aby nie było wątpliwości kogo to dotyczy!
Podstawowe rzeczy o których trzeba wiedzieć to:
Można przyjąć spadek po rodzinie albo WPROST, albo z dobrodziejstwem inwentarza.
O co tu chodzi?
WPROST- czyli ZE WSZYSTKIM I SPŁACASZ DŁUGI RODZINY WTEDY RÓWNIEŻ ZE SWOICH PRYWATNYCH ŚRODKÓW.
Z DOBRODZIEJSTWEM INWENTARZA- oznacza SPŁACASZ TYLKO DŁUGI DO KWOTY SPADKU NA PLUS.
Z chwilą śmierci człowieka jego prawa i obowiązki majątkowe (np. własność, użytkowanie wieczyste, długi z zaciągniętych pożyczek) przechodzą na jedną lub kilka osób – jego następców prawnych, zwanych spadkobiercami. Ogół praw i obowiązków podlegających dziedziczeniu nazywamy spadkiem. Owo przejście praw i obowiązków na inne osoby nazywa się dziedziczeniem. Nie są dziedziczone (a więc wygasają) prawa i obowiązki osobiste zmarłego (np. prawo do nazwiska, obowiązek alimentacyjny, służebność osobista).
WAŻNE, bo nad tym zastanawia się każdy w momencie kiedy go spadek na minus dotyczy:
Spadek nabyty zarówno z mocy dziedziczenia ustawowego, jak i z mocy testamentu, można przyjąć albo odrzucić! Bo często wielu z nas boi się że to spadnie na niego automatycznie.
Tę czynność należy wykonać przez złożenie stosownego oświadczenia w ciągu 6 miesięcy od dnia, kiedy spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Przyjęcie spadku może nastąpić wprost albo z dobrodziejstwem inwentarza. Jeżeli spadkobierca przyjmie spadek wprost, odpowiada za długi spadkowe nie tylko z majątku spadkowego, ale także ze swojego majątku osobistego. Jeżeli zatem długi przewyższają aktywa spadku – spadkobierca poniesie stratę. Jeżeli zaś przyjmie spadek z dobrodziejstwem inwentarza, to jego odpowiedzialność za długi spadkowe będzie się ograniczała do wysokości wartości spadku. Spadkobierca może również spadek odrzucić. W takim przypadku dalej postępuje się tak jakby spadkobierca spadek odrzucający nie dożył chwili otwarcia spadku. Jeżeli nie złoży żadnego oświadczenia – jest to jednoznaczne z prostym przyjęciem spadku.
To dość ciekawe bo wielu z nas martwi się o to, gdy zmarły np. z naszej bliskiej rodziny nie pozostawił dzieci, wnuków, małżonka, a pozostawił długi, dokąd sięga i kogo obejmuje ten dług?
– do dziedziczenia powołani są rodzice spadkodawcy, rodzeństwo oraz dzieci i wnuki rodzeństwa.
Jeżeli brak osób należących do kręgu spadkobierców ustawowych, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, a gdy miejsca tego nie da się ustalić – Skarbowi Państwa. Zdarzyć się to może w zupełnie wyjątkowych przypadkach, wtedy gdy zmarły w ogóle nie miał bliskich krewnych.
Reguły dziedziczenia ustawowego ulegają zmianie, jeśli do spadku wchodzi gospodarstwo rolne.
Najczęściej swoją wolę co do przejścia pozostałych po nim praw i obowiązków spadkodawca przejawia w formie testamentu własnoręcznego (holograficznego). Testament taki dla swej ważności powinien zostać sporządzony przez spadkodawcę pismem ręcznym i podpisany. Konieczne jest umieszczenie na nim daty. Wprawdzie brak daty nie powoduje nieważności testamentu, ale może utrudniać ustalenie – gdy testamentów jest kilka – który z nich rzeczywiście wyraża ostatnią wolę spadkodawcy.
Jeśli z jakichś przyczyn spadkodawca nie może czy nie chce napisać testamentu własnoręcznie, może nastąpić sporządzenie testamentu w formie aktu notarialnego. Jeszcze inna możliwość polega na tym, że spadkodawca oświadcza swą wolę ustnie wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu lub gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego oraz dwóch świadków. Oświadczenie to spisuje się w protokole i odczytuje spadkodawcy. Protokół podpisuje spadkodawca. Czynią to także wspomniana osoba urzędowa i świadkowie. Jeżeli spadkodawca z jakiejś przyczyny nie może się podpisać, należy to zaznaczyć i podać, jakie są przyczyny braku jego podpisu. Ponieważ do sporządzenia testamentu w tej formie konieczne jest podyktowanie oświadczenia oraz wysłuchanie jak zostało ono zapisane, testamentu takiego nie mogą sporządzać osoby głuche lub nieme. Poza tymi zwykłymi formami sporządzenia testamentu istnieją jeszcze formy szczególne, przewidziane dla przypadków wyjątkowych (np. testamenty w razie obawy rychłej śmierci, testamenty wojskowe, testamenty sporządzane w czasie podróży na statku morskim lub powietrznym).
Trochę ogólnie o spadku, jaka jest kolejność:
W pierwszej kolejności do spadku powołane są dzieci zmarłego (a jeżeli zmarły one przed spadkodawcą – ich dzieci) oraz małżonek. Osoby przysposobione dziedziczą tak jakby były dziećmi. Małżonek dziedziczy z dziećmi w częściach równych, ale jego udział nie może być mniejszy niż 1/4 część spadku. Ponadto małżonkowi przysługuje prawo do przedmiotów urządzenia domowego (meble, lodówki, telewizory, naczynia stołowe itd.), z których korzystał wspólnie ze zmarłym.
Jeżeli zmarły nie pozostawił dzieci ani wnuków, spadek w połowie dziedziczy jego małżonek, a z drugiej połowy – po 1/4 – każde z jego rodziców, resztę zaś rodzeństwo w częściach równych (w przypadku gdy zmarli pierwej – ich dzieci i wnuki). Jeżeli jedno z rodziców nie dożyło śmierci spadkodawcy, jego udział spadkowy przypada po połowie temu z rodziców, które przeżyło spadkodawcę, oraz rodzeństwu spadkodawcy. Udział małżonka (1/2 część spadku), który dziedziczy w zbiegu z rodzicami lub rodzeństwem, jest udziałem sztywnym, nie ulega więc zmniejszeniu ani powiększeniu. Zatem w przypadku gdy spadkodawca pozostawił jedynie małżonka oraz tylko rodziców albo tylko rodzeństwo – dziedziczą oni drugą część spadku w częściach równych. Jeżeli nie ma innych osób uprawnionych poza małżonkiem – cały spadek przypada małżonkowi.
Ciekawe wątki w temacie oraz do nich odesłania:
Portal który polecam, to skarbonka wiedzy w tematach prawniczych, mi się bardzo spodobał, jest całkowicie bezpłatny a przede wszystkim porady prawników są tam bezpłatne.
PRAWO SPADKOWE- OGÓLNE PROBLEMY
Spadek po zmarłym bracie– alimenty.
Czy muszę się pisemnie zrzekać spadku po śmierci babci, jeśli jej mąż nie przyjął go, bo to same długi?
Zobowiązania wynikające z przyszłego spadku
Szukam jeszcze do tego artykułu stosownych paragrafów KODEKSU PRAWA, prawa rodzinnego, prawa spadkowego.
Znalazłam opinię prawnika na WWW. AUTO CENTRUM.PL w sprawie spadku:
Zgodnie z art. 1015. § 1 Kodeksu Cywilnego, na początku współwłaściciel dorobku, będzie zobowiązany do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Jeżeli nie złoży on takiego oświadczenia będzie to równoznaczne z przyjęciem przez niego całego majątku ( łącznie z długami spadkowymi).
Zgodnie z art. 212. § 1 kodeksu cywilnego, jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia Sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne.
§ 2.
Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego
( tak może orzec Sąd w przypadku podziału masy majątkowej)
W związku z tym połowa należąca do osoby zmarłej, będzie zaliczała się do masy spadkowej.
W przypadku, kiedy zmarły nie pozostawił testamentu, ustawodawca przewiduje model dziedziczenia ustawowego. Art. 931. § 1 kodeksu cywilnego stanowi, że w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. Oczywiście testament może przewidywać zupełnie inny porządek dziedziczenia.
Art. 1035 kodeksu cywilnego stanowi, że jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu. ( np. cytowany wyżej art. 212 k.c.)
Jeżeli dojdzie do postępowania spadkowego, to Sąd po przeprowadzeniu stosownego postępowania (w trakcie którego będzie dokładał staranności przy wyjaśnianiu komu i w jakim stopniu należy się spadek) wyda postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po przeprowadzeniu rozprawy, na którą wzywa wnioskodawcę oraz osoby mogące wchodzić w rachubę, jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi.
Ciekawy wątek dotyczący samochodu i jego podatku, polecam zainteresowanym.
Pełna treść pytania z odpowiedzią prawnika na:
